ช่วงนี้หลายคนมีคำถามเรื่องใบกำกับภาษี พรี่หนอมเลยอยากสรุปประเด็นสำคัญมาให้อ่านกันในโพสท์เดียวโดยรวบรวมเป็น 5 คำถามฮิตที่เจอบ่อยจนติดใจครับผม

1. ถ้าจด VAT แล้วต้องออกใบกำกับภาษีแบบไหนบ้าง?

คำตอบ : โดยปกติมี 2 แบบให้เลือกใช้ คือ ใบกำกับภาษีเต็มรูป และ ใบกำกับภาษีอย่างย่อ โดยปกติแล้วทุกคนมีหน้าที่ต้องออกใบกำกับภาษีแบบเต็มรูปหมด ยกเว้นบางคนที่สามารถออกใบกำกับภาษีอย่างย่อได้ เช่น การประกอบกิจการในลักษณะค้าปลีกหรือให้บริการแก่รายย่อยเป็นจำนวนมาก เช่น ร้านค้าขายของชำ ขายยา ปั้มน้ำมัน ห้างสรรพสินค้า หรือ ภัตตาคาร โรงแรม โรงภาพยนตร์เป็นต้น ซึ่งถ้าเข้าเงื่อนไขแบบนี้สามารถออกใบกำกับภาษีอย่างย่อได้เลยไม่ต้องขออนุมัติกับกรมสรรพากร แต่ถ้าหากผู้ซื้ออยากได้ใบกำกับภาษีเต็มรูปแทนอย่างย่อก็ต้องออกให้เขาด้วยจ้า

อ่านเพิ่มเติมเรื่องใบกำกับภาษีอย่างย่อที่ ประกาศอธิบดีกรมสรรพากร เกี่ยวกับภาษีมูลค่าเพิ่ม (ฉบับที่ 32) ได้เลยครับ

นอกจากนั้นยังมีพวกเอกสารอื่นๆที่ถือว่าเป็นใบกำกับภาษีอีกด้วย เช่น ใบเพิ่มหนี้ ใบลดหนี้ และใบเสร็จรับเงินของกรมสรรพากร กรมศุลกากร กรมสรรพสามิต ที่เรียกเก็บค่าภาษีมูลค่าเพิ่ม

—

2. ถ้าจด VAT แล้วต้องออกใบกำกับภาษีอย่างไรบ้าง?

คำตอบ : โดยปกติจะต้องออกเมื่อความรับผิดเกิดขึ้น อ่ะงงสินะ พูดให้ง่ายกว่านั้นคือ เกิดเหตุการณ์ที่ทำให้ต้องเสียภาษีมูลค่าเพิ่มนั่นแหละครับ เช่น ถ้าขายสินค้าก็จะต้องออกเมื่อมีการส่งมอบสินค้าให้กับผู้ซื้อ โอนกรรมสิทธิ์ หรือได้ชำระราคา แล้วแต่ว่าอันไหนจะเกิดก่อน ส่วนริการจะออกเมื่อได้รับชำระเงิน หรือเมื่อมีการใช้บริการโดยไม่ว่าตนเองหรือบุคคลอื่น ดูเป็นกรณีไป นี่คือหลักการเบื้องต้นที่จะต้องทำความเข้าใจในการออกใบกำกับภาษี แต่ถ้ามันยาวไปก็จำสั้นๆ ว่า ขายออกใบกำกับภาษีเมื่อส่งมอบสินค้า บริการออกเมื่อชำระเงินก็ได้จ้า

อ่านเพิ่มเติมเรื่องนี้ได้ที่มาตรา 78 แห่งประมวลรัษฎากรครับ

—

3. ใบกำกับภาษีที่ได้รับจากลูกค้า ต้องใช้ภายในกี่เดือน

คำตอบ : เรามักจะได้ยินว่า 6 เดือนอยู่บ่อยๆ เช่น ใบกำกับภาษีเดือนกุมภาพันธ์ ก็จะยื่นเป็นภาษีซื้อของเดือนสิงหาคมได้เดือนสุดท้ายครับ (ยื่นภายในวันที่ 15 กันยายน) แต่ต้องเป็นไปตามหลักเกณฑ์ 3 ข้อ คือ เหตุจำเป็นซึ่งเกิดขึ้นตามประเพณีทางการค้า, เหตุสุดวิสัย และได้รับใบกำกับภาษีในเดือนภาษีอื่นที่มิใช่เดือนภาษีที่ระบุไว้ในใบกำกับภาษี ซึ่งตรงนี้ต้องพิสูจน์ให้ดีนะครับ เพราะว่าถ้าหากตรวจสอบแล้วพบว่าได้มาเองในเดือนนั้นๆแต่เลือกที่ใช้ในเดือนหลังจากนั้นโดยที่ไม่เข้าเงื่อนไข อาจจะเป็นปัญหากับพี่สรรพากรได้้ในอนาคตครับ

อ่านเพิ่มเติมเรื่องการใช้ใบกำกับภาษีได้ที่ ประกาศอธิบดีกรมสรรพากร เกี่ยวกับภาษีมูลค่าเพิ่ม (ฉบับที่ 4) ครับ

—

4. ทำไงดี ลูกค้าไม่รับใบกำกับภาษี อยากเป็นคนดีแต่ไม่รู้จะต้องทำไง

คำตอบ : มีทางเลือกทั้งหมด 3 ทางที่ใช้ในทางปฎิบัติ คือ

1. ออกใบกำกับภาษีอย่างย่อ ถ้ากิจการมีการขายสินค้าหรือบริการให้บุคคลรายย่อยจำนวนมากตามที่สรรพากรกำหนดไว้ แต่ถ้าหากไม่มั่นใจว่าจะได้ไหม ให้ลงทุนโดยใช้วิธีที่ถูกต้องคือ ขอออกใบกำกับภาษีอย่างย่อผ่านเครื่องบันทึกการเก็บเงิน และขออนุมัติต่อสรรพากรไปเลย เพื่อความสบายใจ ซื้อเครื่อง Cash Register เครื่องเดียวจบ (แบบ ภ.พ.06)

2. ออกใบกำกับภาษีโดยระบุชื่อแบบไม่ต้องแคร์สื่อ ถามชื่อนามสกุลลูกค้ามาแล้วออกไป ไม่ให้ก็แต่งขึ้นเอง งานนี้ไม่ต้องใช้เลขบัตรประชาชนลูกค้าอยู่แล้ว เพราะถ้าหากลูกค้่าไม่ได้ต้องการใช้ภาษีซื้อก็ไม่จำเป็นครับ

3. ออกใบกำกับภาษีเปล่าๆ หรือเขียน “ไม่ประสงค์รับใบกำกับภาษี” ยินดียื่นภาษีขายให้กรมสรรพากร เพื่อความถูกต้องและยุติธรรม

ประเด็นระหว่างข้อ 2 กับ 3 นั้นจะมีข้อแตกต่างกันนิดหน่อยครับ นั่นคือ ข้อ 3 นั้นอาจจะถือว่าใบกำกับภาษีไม่สมบูรณ์และครบถ้วน เพราะไม่มีชื่อและที่อยู่ #หากเจอพี่สรรพากรที่ใจร้ายหน่อยน่าจะมีปัญหาได้ครับ แต่ถ้าออกชื่อครบที่อยู่เต็ม (แม้ว่าจะไม่มีตัวตนจริง ก็ไม่มีใครรู้อยู่ดี ฮ่าๆดังนั้นข้อ 2 ปลอดภัยกว่า 3 ครับ) #กฎหมายบ้านเมืองนี้ประหลาดจัง

—

5. ต้องออก E-Tax Invoice ด้วยไหม มันคืออะไรงงจัง

คำตอบ : ตอนนี้ยังไม่ต้องครับ แต่ว่าในอนาคตต้องเจอแน่ๆครับ เพราะระบบ E-Tax Invoice ที่ว่านั้นเป็นหนึ่งในโครงการตามนโยบาย National E-Payment ที่จะให้ทุกคนที่เป็นผู้ประกอบการจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม เข้าระบบกันอย่างครบถ้วนภายในปี 2565 ครับผม โดยต่อไปจะไม่ต้องทำอะไรมาก แค่อัพโหลดข้อมูลใบกำกับภาษีซื้อและขายของเราไปให้สรรพากรโดยตรงแค่นั้นเองครับ

ระหว่างนี้ก็เตรียมตัวไปก่อนครับ
พูดสั้นๆง่ายๆว่ามาแน่นอน แต่ต้องรออีกหน่อยครับผม

ส่วนใครที่ได้ยินระบบ E-Tax Invoice By E-mail นั้น เป็นอีกระบบหนึ่งซึ่งกรมสรรพากรร่วมกับ สพธอ. จัดทำเพื่อให้ผู้ประกอบการ VAT ที่รายได้ไม่เกิน 30 ล้านบาท สามารถส่งใบกำกับภาษีผ่านอีเมลล์ และเก็บรักษาในรูปแบบไฟล์ได้ครับ โดยส่งผ่านทางระบบของทาง สพธอ. เพื่อรับรองว่ามีการออกใบกำกับภาษีที่ถูกต้องและสะดวกรวดเร็วเท่านั้นครับ ซึ่งตอนนี้เปิดให้ใช้งานแล้วครับผม

—

อ้อ ลืมย้ำไปอีกเรื่องหนึ่ง เมื่อไม่นานมานี้มีข่าวเรื่องการออกใบกำกับภาษีปลอมมีโทษหนักขึ้นครับ โดยกรมสรรพากรจะดำเนินคดีอาญาทันทีโดยมีโทษจำคุกไม่เกิน 7 ปี ต่อใบกำกับภาษีปลอม 1 ใบ ซึ่งเห็นว่าเริ่มตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม นี้ครับ (สำหรับตัวกฎหมายยังไม่เห็นที่แก้ไขชัดเจนนะครับ แต่ถ้าอ้างอิงตามมาตรา 37 กับ 90/4 จะมีเรื่องของการระวางโทษจำคุกตั้งแต่สามเดือนถึงเจ็ดปีอยู่ครับ)

ถ้าหากใครมีคำแนะนำ อยากถามเพิ่ม ข้อสงสัย ลองโพสท์แลกเปลี่ยนพูดคุยกันในคอมเม้นท์ได้เลยนะครับ เผื่อจะได้ช่วยๆกันตอบเกี่ยวกับเรื่องนี้ครับ ไม่แน่ว่าพรี่หนอมจะเอาไปเขียนบทความยาวให้อ่านกันอีกทีครับ